Hela Rhywbeth mwy na Dryw

Wrth gerdded ar hyd y lonydd cefn o gwmpas y pentref y dyddiau yma bydd rhywun yn aml yn dod ar draws car-pob-tirwedd gyda threlar bach caeedig – i gŵn. Mae tymor hela’r anifeiliaid mawr wedi dechrau eto, amser i’r ceirw a’r baeddiaid gwato yn y coed drwy’r dydd.
Rhaid dweud bod cynnydd aruthrol wedi bod ym mhoblogaeth y baedd yn Asturias. Wrth fod ffermwyr yn gadael y tir agored i fynd – am fod llai o wartheg gyda nhw, a hynny am nad yw pris llaeth yn talu am yr holl waith clirio sydd eisie yno – mae’r moch gwyllt wedi ymgartrefu dros ardal ehangach mag o’r blaen. Y tymor hwn yn unig – 3 phenwythnos, i’r rhan fwyaf o’r helwyr – mae 230 ohonyn nhw wedi cael eu lladd. Mae disgwyl y bydd y nifer erbyn diwedd y tymor wedi cyrraedd 2,000.
Mae pob heliwr yn gorfod talu rhyw 600 euro y flwyddyn am drwydded, ac nid pawb sy’n gallu fforddio hynny. Eleni mae’r helwyr ‘swyddogol’ yn dweud bod mwy a mwy o faglau ‘lazo’ yn cael eu dodi ar y mynydd. Rhaff cryf iawn yw’r lazo – rhywbeth e.e. fel y cadwyni mae beicwyr modur yn defnyddio i ddiogelu’r beics. Pan fydd anifail yn rhoi troed (neu’i ben) y tu fewn, ac yn tynnu i geisio gael dihangfa, dim ond tynhau’r trap y mae’n gwneud.  Fel arfer bydd yn tagu neu’n gwaedu hyd farwolaeth.
Byw yn y Wlad  – da, te?